

Bu yazıda, boşanma süreciyle ilgili tüm temel aşamalar detaylı biçimde ele alınmıştır. Anlaşmalı boşanmanın şartları, çekişmeli boşanma sebepleri, dava dilekçesi örnekleri, gerekli evraklar, dava masrafları, avukat desteğinin önemi ve adli yardım gibi konular sade ve açıklayıcı bir dille işlenmiştir. Boşanma davası açmayı düşünen kişilerin merak ettiği her başlığa cevap verilerek hem bilgi edinmeleri hem de süreci bilinçli şekilde yönetmeleri hedeflenmiştir.
Boşanma kararı almak, birçok kişi için hayatın en zor dönüm noktalarından biridir. Evlilik birliğini sona erdirmek isteyenlerin ilk aklına gelen soru şudur: “Boşanma davası nasıl açılır?” Bu makalede, boşanma süreciyle ilgili en fazla merak edilen her konuya değiniyoruz: Hangi tür dava açılabilir, nereye başvurulur, hangi belgeler gereklidir, avukat şart mı, masraflar ne kadar gibi tüm sorularınızı cevaplıyoruz.
BOŞANMA AVUKATI- AİLE AVUKATI İLETİŞİM HATTI
Boşanma Avukatı Fatma Türkan Kamış
Telefon 0532 685 61 40
Adres AC MOMENT PLAZA /Soğanlık Yeni Mah. Baltacı Mehmet Paşa Sk. B Blok Kat:1 D NO:15, Kartal/İstanbul
Mail mimozahukuk@gmail.com
Hizmet Alanları Boşanma Hukuku ve Aile Hukuku Davaları
Boşanma kararı almak, her ne kadar zor bir süreç olsa da duygusal olarak bu kararı netleştiren bireyler için hukuki yolculuk hemen ardından başlamaktadır. Bu aşamada ilk olarak, evliliğin kurtarılabilir olup olmadığı vicdanen sorgulanmalı ve karar kesinleştirilmelidir. Ani bir kararla yola çıkmak, hem duygusal hem de hukuki açıdan telafisi zor kayıplara yol açabilir.
Boşanma kararı netleştiğinde, bireyler hangi boşanma türünü seçeceğine karar vermelidir. Anlaşmalı boşanma mı yoksa çekişmeli mi? Bu ayrım, tüm sürecin uzunluğunu, maliyetini ve psikolojik yükünü belirleyecektir. Ayrıca nafaka, velayet, mal paylaşımı, tazminat gibi konularda genel haklarınızı öğrenmek, ileride alacağınız kararların daha bilinçli olmasını sağlayacaktır.
Çekişmeli boşanma planlayanlar için delil toplama aşaması da önemlidir. Şiddet, aldatma, terk gibi iddialar ileri sürülecekse, bunları kanıtlayacak belge, tanık ya da rapor gibi deliller toplanmalıdır. Hukuka aykırı yollarla elde edilen delillerin kullanılamayacağı ve ceza sorumluluğu doğurabileceği unutulmamalıdır.
Boşanma davaları ikiye ayrılır: anlaşmalı ve çekişmeli. Anlaşmalı boşanma, her konuda uzlaşan eşlerin hızlı bir şekilde evliliklerini sonlandırmalarını sağlarken; çekişmeli boşanma, tarafların birçok konuda uzlaşamadığı durumlarda tercih edilir.
Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Taraflar nafaka, velayet, tazminat ve mal paylaşımı gibi konularda mutabakata varıp yazılı bir protokol hazırlamalıdır. Mahkeme bu protokolü inceleyerek tarafları bizzat dinler ve uygun bulursa boşanmaya karar verir.
Çekişmeli boşanma ise genellikle taraflardan birinin kusurlu davrandığı, şiddetli geçimsizlik ya da zina gibi nedenlerle açılır. Bu tür davalarda süreç daha uzundur, deliller, tanıklar ve yazışmalara dayalı olarak birden fazla duruşma gerçekleştirilir. Avukat dışında ilerletilmesi çetin bir süreçtir.
Boşanma davasını başlatmak için ilk adım bir dava dilekçesi hazırlamaktır. Bu dilekçede neden boşanmak istendiği, taraflardan biri kusurlu ise buna dair iddialar ve talep edilen nafaka, tazminat ya da velayet gibi hususlar net şekilde belirtilmelidir.
Dilekçe ve ekinde sunulacak belgeler (kimlik fotokopisi, evlilik cüzdanı, varsa protokol, delil listesi vb.) ile birlikte Aile Mahkemesi’ne başvuru yapılır. Mahkeme bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri bu davalara bakar. İkamet edilen yer ya da birlikte yaşanan son yer mahkemesi yetkilidir.
Dava harçları ve giderleri ödendikten sonra, mahkeme dilekçeyi inceleyerek duruşma günü belirler. Anlaşmalı boşanmalarda bu süreç daha kısa sürede tamamlanabilirken, çekişmeli boşanmalarda dava yıllar sürebilir.
Boşanma davalarında avukatlık ücreti genel olarak iki başlık altında değerlendirilir: İlki, müvekkil ile avukat arasında yapılan serbest anlaşma çerçevesinde belirlenen avukatlık ücretidir. Diğeri ise mahkeme tarafından hükmedilen ve davayı kaybeden tarafın, kazanan tarafın avukatına ödemekle yükümlü olduğu karşı vekalet ücretidir. Bu ücret, mahkeme kararına bağlı olarak belirlenir ve kazanan tarafın hakkı olarak hükme bağlanır.
Boşanma davası açarken ödenecek ilk giderler arasında dava harçları, gider avansı ve dosya masrafları yer alır ve bu kalemler her yıl Adalet Bakanlığı tarafından güncellenir. Türkiye Barolar Birliği, boşanma davalarında avukatların alabileceği asgari ücretleri yıllık olarak belirler; bu tarifeden daha düşük bir ücret kararlaştırılamaz. Boşanma avukatının talep edeceği ücret, davanın niteliği, tarafların ekonomik durumu, avukatın tecrübesi ve uzmanlık alanına göre farklılık gösterebilir. Anlaşmalı boşanmalarda masraflar daha düşük olurken, çekişmeli davalarda tanık, bilirkişi ve duruşma sayısı gibi unsurlar maliyeti artırabilir. Avukatla çalışılacaksa, ücretin TBB’nin belirlediği taban tutarın altında olmaması zorunludur.
Boşanmak isteyen ancak ekonomik güçlü olmayan kişiler için hukuk sistemi bir alternatif sunmaktadır: adli yardım. Bu mekanizma sayesinde dava harçlarından muafiyet ve üretli avukat desteği sağlanabilir.
Adli yardım talebi, ikamet edilen yerdeki baronun adli yardım merkezine yapılır. Başvuruda fakirlik belgesi, ikametgah ve kimlik fotokopisi gibi belgeler istenir. Baro, mali durumu inceleyerek yardım çıkıp çıkmayacağına karar verir.
Özellikle kadınlar için bu imkan büyük bir avantajdır. Aynı zamanda 6284 sayılı yasa kapsamında sağlanan koruma tedbirleri de şiddet veya tehdit altındaki bireyleri güvence altına alabilir.
Boşanma sürecinde en çok merak edilen sorulardan biri, "tek celsede boşanmak mümkün mü?" şeklindedir. Anlaşmalı boşanma şartları eksiksiz yerine getirildiğinde bu mümkün olur. Hatta dava açıldıktan sonraki ilk duruşmayla evlilik sona erebilir. Avukatsız dava açılabilir mi sorusu da yaygındır. Evet, ancak çekişmeli davalarda hukuki bilgi eksikliği sebebiyle hak kaybı riski çok yüksektir. Bu nedenle bir avukattan destek almak tavsiye edilir.
Ayrıca kadın ya da erkek fark etmeksizin her birey, boşanma hakkını eşit bir şekilde kullanabilir. Şiddete uğrayanlar için ise 6284 sayılı yasa koruyucu tedbirler sunar. Dava açacak maddi gücü olmayanlar da adli yardıma başvurarak haklarını koruyabilir.
Boşanma davası nasıl açılır?
Boşanma davası açmak isteyen taraf, evliliğin sona ermesini talep ettiği gerekçeleri içeren dilekçesini yetkili Aile Mahkemesi’ne sunarak süreci başlatır.
Anlaşmalı boşanma için ne gerekir?
Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması, tarafların her konuda anlaşması ve bu anlaşmanın yazılı protokolle belgelenmesi gerekir.
Çekişmeli boşanma ne demektir?
Tarafların boşanma ya da sonuçları konusunda anlaşamaması durumunda, delil ve tanıklara dayalı şekilde yürütülen dava türüdür. Anlaşmalı boşanmaya göre çok daha uzun sürebilir.
Boşanma davası ne kadar sürer?
Anlaşmalı boşanma 1-3 ay sürebilirken, çekişmeli boşanma davaları genellikle 1-3 yıl sürebilir. İstinaf ve temyizle bu süre uzayabilir.
Hangi mahkemeye başvurmalıyım?
Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi ya da son altı aydır birlikte yaşanılan yer mahkemesi yetkilidir.
Boşanma dilekçesi nasıl yazılır?
Dava konusu, taraf bilgileri, boşanma sebebi ve hukuki talepler açık ve net şekilde belirtilmelidir.
Avukatsız boşanma mümkün mü?
Evet, ancak çekişmeli davalarda süreç karmaşık olduğundan avukat desteği önerilir.
Boşanma davası ne kadara mal olur?
2025 yılı itibariyle anlaşmalı boşanma davası tahmini olarak; Başvuru harcı: 427,60 TL Peşin harç: 427,60 TL Gider avansı: 2.000 TL Vekalet harcı: 60,80 TL olmak üzere toplam 3.012 TL + ek bilirkişi ve delil masrafları şeklinde olacaktır. Ek olarak, mal rejimi ve tazminat taleplerinde dava değerinin %11,38’inin 1/4’ü başvuru esnasında, geri kalan 3/4’ü karar aşamasında ödenir.
Maddi durumu olmayan biri boşanabilir mi?
Evet, adli yardım kapsamında baroya başvurarak ücretsiz avukat ve masraf muafiyeti sağlanabilir.
Tek celsede boşanma mümkün mü?
Anlaşmalı boşanma şartları sağlandığında, tek duruşmada boşanmak mümkündür.
Boşanmak için eşimle aynı şehirde olmam şart mı?
Hayır, taraflardan biri mahkemeye başvurduğunda, diğer eş başka şehirdeyse tebligat gönderilerek süreç devam eder.
Boşanma davasında delil olarak neler sunulabilir?
Tanık, fotoğraf, yazışma dökümleri, raporlar, HTS kayıtları gibi hukuka uygun her türlü belge sunulabilir.
Hukuka aykırı delil kullanılırsa ne olur?
Bu tür deliller mahkemede dikkate alınmaz ve kullanılması suç oluşturabilir.
Eşim zina yaptı, nasıl ispatlarım?
Doğrudan ya da güçlü karinelerle (otel kaydı, tanık, yazışmalar) zina ispatlanabilir.
Şiddet boşanma sebebi sayılır mı?
Evet. Fiziksel, psikolojik ya da ekonomik şiddet boşanma gerekçesi olarak kabul edilir.
Velayet nasıl belirlenir?
Hakim, çocuğun üstün yararını gözeterek yaş, gelişim ve ebeveyn koşullarına göre karar verir.
Çocuğun velayeti kimde kalır?
Genellikle küçük yaşlardaki çocuklar anneye verilir, ancak bu kesin kural değildir.
Eşim boşanmak istemiyor, yine de dava açabilir miyim?
Evet. Eşlerden biri istemese bile, diğeri haklı sebeple dava açabilir.
Aynı gün dava açıp boşanmak mümkün mü?
Hayır. Dava açıldıktan sonra mahkemenin gün vermesi beklenir.
Boşanma sonrası mal paylaşımı nasıl olur?
Evlilik sırasında edinilen mallar kural olarak yarı yarıya paylaşılır. Kişisel mallar hariçtir.
Ziynet eşyaları nasıl paylaşılır?
Güncel Yargıtay kararlarına göre kadına takılan ziynetler kadının kişisel malı sayılır, erkeğe iade edilmez. Erkeğe verilenler de erkeğin kişisel malı kabul edilir.
Boşanırken nafaka alabilir miyim?
Yoksulluğa düşecek eş, kusuru ağır değilse süresiz yoksulluk nafakası talep edebilir.
Çocuğum için nafaka talep edebilir miyim?
Evet. Velayeti almayan eş, çocuk için iştirak nafakası ödemekle yükümlüdür.
Tedbir nafakası nedir?
Dava süresince maddi zorluk yaşamaması için eşe ve/veya çocuğa ödenen geçici nafakadır.
Boşanma davası nereden takip edilir?
UYAP Vatandaş Portal üzerinden e-Devlet şifresiyle dava süreci takip edilebilir.
Boşanma protokolü neleri içermeli?
Nafaka, tazminat, mal paylaşımı, velayet ve dava masraflarına dair mutabakatları içermelidir.
Hâkim protokolü değiştirebilir mi?
Çocukların menfaati söz konusuysa, hâkim protokolde değişiklik yapabilir.
Eşimin adresini bilmiyorsam dava açabilir miyim?
Evet. Mahkeme ilanen tebligat yaparak davayı ilerletebilir.
Boşanma davası devam ederken birlikte yaşamak zorunlu mu?
Hayır. Taraflar ayrı yaşamaya devam edebilir.
Dava açtım, eşim cevap vermezse ne olur?
Mahkeme, karşı taraf savunma yapmasa bile davayı yürüterek karar verir.
Boşanma dilekçesi reddedilirse ne olur?
Hâkim, dava şartları eksikse reddedebilir. Eksikler tamamlanarak yeniden açılabilir.
Boşanma sonrası soyadı değişir mi?
Kadın, boşanma sonrası evlenmeden önceki soyadına döner. Talep ederse evlilik soyadını da kullanabilir.
Çocuklar boşanmada dinlenir mi?
İdrak çağındaki çocuklar (genellikle 8 yaş ve üzeri), gerektiğinde uzman eşliğinde dinlenebilir.
Boşanma sonrası nafaka ödenmezse ne olur?
İcra takibi başlatılabilir. Ödeme yapılmazsa icra cezası uygulanabilir.
Boşanma protokolü iptal edilebilir mi?
İrade sakatlığı, baskı veya hile varsa protokol iptali için dava açılabilir.
Boşanma sonrası evi kim kullanır?
Çocuk varsa genelde çocukla birlikte kalan eşe konut tahsisi yapılır.
Mal paylaşımı ne zaman yapılır?
Boşanma kesinleştikten sonra ayrı bir dava olarak açılabilir.
İstinaf ve temyiz ne demektir?
Karara itiraz edilmesiyle üst mahkemeye başvurulması sürecidir. Davayı uzatabilir.
Mahkeme kararına rağmen eşim mal kaçırdıysa ne yapmalıyım?
Mal kaçırma davası (TMK 229) açılarak malların tespiti ve paylaştırılması talep edilebilir.
Zorla boşanmak mümkün mü?
Zorlama hukuken mümkün değildir. Ancak boşanma sebebi ispatlanırsa hâkim boşanmaya karar verir.
Eşimin psikolojik hastalığı boşanma sebebi midir?
Eğer hastalık ortak yaşamı çekilmez hale getiriyorsa boşanma sebebi olabilir.
Evliliğim kısa sürdü, boşanabilir miyim?
Evet. Evlilik süresi boşanma hakkını etkilemez, sadece anlaşmalı boşanma için 1 yıl şartı aranır.
Evliliğim yurtdışında yapıldı, Türkiye'de boşanabilir miyim?
Evet, Türkiye'de yerleşim yeri varsa Aile Mahkemesi’nde dava açılabilir.
Boşanma davası devam ederken miras alabilir miyim?
Dava sonuçlanmadan önce eşlerden biri vefat ederse, sağ kalan eş yasal mirasçı olur.
Eşim beni aldatıyor ama maddi gücüm yok, ne yapmalıyım?
Baroya başvurarak adli yardım talep edebilir ve ücretsiz boşanma davası açabilirsiniz.
Eşim borç yaptı, ben sorumlu muyum?
Evlilikte yapılan borçlar genellikle borç yapan eşin sorumluluğundadır.
Mahkeme boşanma davasını reddederse ne yapabilirim?
Karara karşı istinaf yoluna gidilebilir. Gerekirse temyize başvurulur.
Boşanma sonrası çocuğu görmek için ne yapmalıyım?
Mahkeme kararında belirlenen kişisel ilişki günlerine uyarak çocuğu görebilirsiniz. Uyulmazsa icra takibi mümkündür.
Eşim dava açtı, ben boşanmak istemiyorum. Engel olabilir miyim?
Eğer boşanma şartları oluşmamışsa ve siz kusurlu değilseniz dava reddedilebilir.
Boşanma davası sonrası karar kesinleşince ne olur?
Karar nüfus müdürlüğüne bildirilir, eşlerin medeni durumları güncellenir, velayet ve nafaka gibi kararlar uygulanmaya başlanır.
Boşanma, yalnızca duygusal değil, aynı zamanda hukuki boyutları olan karmaşık bir süreçtir. Bu nedenle doğru adımları atmak ve süreci hukuka uygun şekilde yönetmek çok önemlidir. Hatalı dilekçeler, eksik belgeler ya da geciken delil sunumları davanın kaybıyla sonuçlanabilir.
Bir boşanma avukatıyla çalışmak, hem psikolojik hem hukuki olarak sizi rahatlatacak, haklarınızı daha güçlü korumanızı sağlayacaktır. Tüm sürecin profesyonel yönetilmesi, kararın daha sağlıklı ve hızlı şekilde verilmesini mümkün kılar.
Unutulmamalıdır ki her dava özeldir ve farklı dinamikler barındırır. Bu nedenle size özel strateji belirlemek ve etkili hukuki destek almak, sürecin başarıyla yürütülmesi için hayati önem taşır.