Evlilik birliği içinde en çok merak edilen konuların başında eşin borcundan dolayı diğer eş sorumlu olur mu, eşin borcu nedeniyle haciz gelir mi, eşin maaşına haciz konulabilir mi ve boşanmada borçlar nasıl paylaşılır soruları gelmektedir. Türk hukukunda temel ilke, borçların kişisel sorumluluk esasına dayanmasıdır.
➔ Kural olarak bir eşin kredi kartı borcu, banka kredisi, ticari borcu veya vergi borcu diğer eşi bağlamaz. Ancak borcun aile giderleri için yapılmış olması, eşin kefil sıfatıyla borca dahil olması veya evlilikte uygulanan mal rejimi gibi unsurlar, borçtan doğan sorumluluğun kapsamını değiştirebilir. Bu nedenle eşlerin borç ilişkilerinde mal ayrılığı, edinilmiş mallara katılma rejimi veya mal ortaklığı gibi hukuki çerçeveler büyük önem taşır.
Özellikle eşin borcundan dolayı haciz, eşin borcu nedeniyle malların haczi, eşin maaşına haciz uygulanması ve boşanma sonrası borçların durumu uygulamada sıkça uyuşmazlık konusu olmaktadır. Şahsi borçlar nedeniyle diğer eşin adına kayıtlı malvarlığına haciz konulamazken, ortak krediler veya aile konutu için yapılan borçlar bakımından istisnalar ortaya çıkabilmektedir. Aynı şekilde evlenmeden önce yapılan borçlar kişisel nitelikte olmakla birlikte, evlilik içinde edinilen mallar üzerinde dolaylı etkiler doğurabilir. Bu nedenle evlilik sürecinde borçlardan korunmak, olası icra ve haciz risklerini önlemek ve boşanma halinde mali kayıplarla karşılaşmamak için hukuki durumun doğru değerlendirilmesi ve gerektiğinde uzman desteği alınması hayati öneme sahiptir.
Evlilik yalnızca duygusal bir birliktelik değil, aynı zamanda ekonomik yönleri bulunan bir hukuki birliktir. Bu nedenle evlilik sürecinde yapılan kredi kartı harcamaları, banka kredileri, ticari borçlar ve vergi borçları, eşlerin mali sorumluluğu açısından sıkça tartışma konusu olmaktadır. Özellikle “eşin borcundan dolayı diğer eş sorumlu olur mu?”, “eşin borcu nedeniyle maaşa haciz gelir mi?” ve “boşanmada borçlar nasıl paylaşılır?” soruları uygulamada en çok karşılaşılan konular arasındadır.
Bu yazıda, eşin borçlarından sorumluluk, mal rejimlerinin borçlara etkisi, haciz riski ve boşanma sonrası borçların durumu ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır.
Türk hukukunda temel ilke, borçların kişisel olmasıdır. Kural olarak bir eşin yaptığı borçtan diğer eş sorumlu tutulamaz. Ancak borcun niteliği ve evlilik içinde uygulanan mal rejimi, bu kuralın istisnalarını oluşturabilir. Bu nedenle borcun hangi amaçla yapıldığı ve hangi hukuki zemine dayandığı önem taşır.
Kredi kartı borçları, bireysel ihtiyaç kredileri ve kişisel harcamalar nedeniyle yapılan borçlar, borcu yapan eşe aittir. Bu tür borçlar sebebiyle diğer eşin maaşına, banka hesabına veya malvarlığına haciz konulamaz.
Aile konutu için çekilen konut kredileri, çocukların eğitimi veya zorunlu aile giderleri için yapılan borçlar, çoğu durumda ortak borç olarak kabul edilir. Bu tür borçlarda, eşlerin birlikte sorumluluğu gündeme gelebilir.
Eşlerden birinin şahıs şirketi ya da işletmesi nedeniyle doğan borçlar, kural olarak diğer eşi bağlamaz. Ancak diğer eşin işletmeye kefil olması veya sermaye koyması hâlinde, borçtan sorumluluk doğabilir.
Eşlerin borçlardan sorumluluğunun belirlenmesinde mal rejimi belirleyici rol oynar. Türkiye’de 2002 yılından itibaren yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanmaktadır.
Evlilik süresince edinilen mallar ortak kabul edilir. Ancak şahsi borçlar diğer eşi bağlamaz. Buna karşılık, birlikte alınan ev veya araba için çekilen krediler ortak borç sayılabilir.
Bu rejimde eşlerin malvarlıkları tamamen ayrıdır. Bir eşin borcundan dolayı diğer eş kesinlikle sorumlu tutulamaz.
Evlilik içinde edinilen mallar paylaştırılırken, borçların paylaşımı bakımından özel hükümler uygulanır.
Evlilik süresince edinilen mallar ve borçlar ortak kabul edilir. Bu rejimde, borçlardan her iki eş de sorumlu olabilir.
Genel kural olarak, bir eşin kişisel borcu nedeniyle diğer eşin maaşına haciz konulamaz. Ancak bazı istisnai durumlarda bu mümkün hâle gelebilir. Örneğin, eş borca kefil olmuşsa, borç ödenmediğinde kefil olan eşin maaşına haciz uygulanabilir. Ayrıca aile giderleri için yapılan borçlar ve bazı ortak vergi borçları bakımından da haciz riski doğabilir.
Bir eşin şahsi borcu nedeniyle diğer eşin adına kayıtlı taşınmazların veya araçların haczedilmesi mümkün değildir. Ancak malın edinilmiş mal niteliğinde olması hâlinde, alacaklı tarafından haciz girişimi söz konusu olabilir. Yargıtay kararlarında da, kişisel borçlar nedeniyle diğer eşin maaşına haciz konulamayacağı, ancak ortak kredi durumlarında sorumluluğun doğabileceği açıkça belirtilmektedir.
Boşanma hâlinde, şahsi borçlar diğer eşe yüklenemez. Ancak aile konutu için çekilen kredi gibi ortak borçlar, boşanma sonrasında da tarafların sorumluluğunda kalabilir. Boşanmadan sonra eşlerden birinin borcu ödememesi hâlinde, alacaklı doğrudan diğer eşe başvuramaz.
Eşlerin evlenmeden önce yaptıkları borçlar kişisel borçtur ve evlilik sonrası diğer eşi bağlamaz. Ancak evlilik sırasında ortak edinilen mallar üzerinde, bu borçlar nedeniyle dolaylı haciz riski doğabilir.
Vergi borcu, eşin şahsi faaliyetinden kaynaklanıyorsa diğer eş sorumlu tutulamaz. Ancak eşlerin ortak şirket işletmesi hâlinde doğan vergi borçlarında, her iki eş de sorumlu olabilir.
Miras yalnızca malvarlığını değil, aynı zamanda borçları da kapsar. Ölen kişinin hem alacakları hem de borçları mirasçılara geçer. Mirası kabul eden mirasçılar, bu borçlardan birlikte ve müteselsilen sorumlu olurlar. Bu nedenle mirasın içeriği değerlendirilmeden hareket edilmesi ciddi hak kayıplarına yol açabilir.
1. Kişinin borcundan dolayı aile bireylerine haciz gelir mi?
Türk hukukunda borçlar kişiseldir ve kural olarak borcu yapan kişiyi bağlar. Bu nedenle bir kişinin kredi kartı borcu, banka kredisi veya ticari borcu nedeniyle anne, baba, eş ya da çocukların malvarlığına haciz uygulanamaz. Ancak kefillik, ortak borç veya miras yoluyla borcun intikali gibi istisnai durumlar varsa aile bireyleri açısından haciz riski doğabilir.
2. Eşin borcundan dolayı diğer eşin maaşına haciz konulabilir mi?
Eşin kişisel borçları nedeniyle diğer eşin maaşına haciz konulamaz. Maaş haczi ancak eşin borca kefil olması, ortak kredi kullanılması veya aile giderleri için yapılan borçlar söz konusuysa gündeme gelir. Bunun dışında eşin borcu diğer eşin maaşını etkilemez.
3. Eşin kredi kartı borcu ortak borç sayılır mı?
Kredi kartı borçları kural olarak kişisel borçtur ve borcu yapan eşi bağlar. Ancak kredi kartı harcamalarının aile giderleri kapsamında yapılması ve bunun ispatlanması hâlinde, borcun ortak borç olarak değerlendirilmesi ihtimali ortaya çıkabilir.
4. Evlenmeden önce yapılan borçlar evlilikte diğer eşi etkiler mi?
Evlenmeden önce yapılan borçlar kişisel borç niteliğindedir ve evlilikten sonra diğer eşi bağlamaz. Ancak evlilik sırasında edinilen ortak mallar üzerinde bu borçlar nedeniyle dolaylı haciz riski doğabilir.
5. Mal rejimi eşlerin borç sorumluluğunu nasıl etkiler?
Eşler arasında geçerli olan mal rejimi, borçlardan sorumluluğun belirlenmesinde önemlidir. Edinilmiş mallara katılma rejiminde şahsi borçlar diğer eşi bağlamazken, mal ortaklığı rejiminde borçlar her iki eşi de sorumlu hâle getirebilir.
6. Eşin ticari borçları diğer eşi bağlar mı?
Eşlerden birinin işletmesi veya şahıs şirketi nedeniyle doğan ticari borçlar, diğer eşi doğrudan bağlamaz. Ancak diğer eşin borca kefil olması veya işletmeye ortak olması hâlinde sorumluluk doğar.
7. Boşanma sonrası eşin borçları diğer eşten talep edilebilir mi?
Boşanma sonrasında eşlerin şahsi borçları birbirine yüklenemez. Ancak boşanma öncesinde alınan ortak krediler ve aile konutu borçları, boşanma sonrası da tarafların sorumluluğunda kalabilir.
8. Mirasın reddi borçlardan tamamen kurtarır mı?
Mirasın süresi içinde reddedilmesi hâlinde sağ kalan eş, ölen eşin borçlarından tamamen kurtulur. Bu durumda mirasçı hakkında icra takibi yapılamaz ve haciz uygulanamaz.
9. Miras kalan eve borç nedeniyle haciz konulabilir mi?
Miras yoluyla intikal eden ev, araba veya arsa gibi mallar, mirası kabul eden mirasçılar bakımından borç nedeniyle haczedilebilir. Haciz, miras kalan borç sebebiyle yapılır.
10. Vergi borçları mirasçılara geçer mi?
Miras bırakanın vergi borçları mirasçılara geçer ancak vergi cezaları mirasçılara intikal etmez. Mirası kabul eden mirasçılar yalnızca vergi borcunun aslından sorumludur.
11. Hayat sigortası borcu tamamen ortadan kaldırır mı?
Krediye bağlı hayat sigortası varsa ve poliçe kapsamındaysa borç sigorta şirketi tarafından ödenir. Ancak poliçe kapsamı dışındaki ölüm hâllerinde borç mirasçılara intikal edebilir.
12. Aynı evde yaşayan aile bireylerinin eşyaları haczedilebilir mi?
Borçlu ile aynı evde yaşayan aile bireylerine ait eşyalar, borçlunun borcu nedeniyle haczedilemez. Böyle bir durumda istihkak iddiası ile hacze itiraz edilebilir.
13. Ortak kredi çekildiyse eşlerin sorumluluğu nasıl olur?
Eşlerin birlikte çektiği krediler ortak borç sayılır. Bu durumda borcun ödenmemesi hâlinde her iki eş de borcun tamamından sorumlu tutulabilir.
14. İcra takibine itiraz edilirse haciz durur mu?
Süresi içinde yapılan icra takibine itiraz, takibi durdurur ve haciz aşamasına geçilmesini engeller. Bu nedenle itiraz süresi büyük önem taşır.
15. Kefil olan eş borçtan nasıl etkilenir?
Kefil olan eş, asıl borçlu borcu ödemezse doğrudan sorumlu hâle gelir. Bu durumda kefilin maaşına ve malvarlığına haciz uygulanabilir.
16. Aile konutu için alınan kredilerde sorumluluk kime aittir?
Aile konutu için alınan krediler genellikle ortak borç olarak kabul edilir. Evlilik devam etse de boşanma gerçekleşse de borçtan her iki eş sorumlu olabilir.
17. Aile bireyleri borç ve haciz riskine karşı nasıl korunabilir?
Borç ve haciz riskine karşı korunmak için kefillikten kaçınılması, mal rejiminin bilinçli seçilmesi, mirasın reddi sürelerinin takip edilmesi ve icra takibi durumunda gecikmeden hukuki destek alınması büyük önem taşır.
Mimoza Hukuk Bürosu olarak, eşin borçlarından sorumluluk, aile bireylerinin borç ve haciz riski, icra takibi, maaş ve malvarlığına haciz, miras yoluyla borcun intikali ve mirasın reddi gibi konularda kapsamlı ve çözüm odaklı hukuki hizmet sunmaktayız. Özellikle borcun kişisel mi yoksa ortak mı olduğu, kefillik bulunup bulunmadığı, mal rejiminin borçlara etkisi ve icra süreçlerinde hak kaybı yaşanmaması için somut olaya özgü hukuki analiz yapılmakta; haksız icra takiplerine karşı itiraz, şikâyet ve dava süreçleri titizlikle yürütülmektedir.
Büromuz, eşin borcundan dolayı haciz, ölen kişinin borçları nedeniyle mirasçıların sorumluluğu, vergi borçlarının mirasa etkisi, aile konutu ve ortak krediler, istihkak iddiaları ve haczin kaldırılması gibi uygulamada sık karşılaşılan uyuşmazlıklarda müvekkillerine etkin temsil sağlamaktadır. Amaç; aile birliğini ve kişisel malvarlığını koruyacak en doğru hukuki yolu belirlemek, icra ve haciz risklerini en aza indirmek ve süreci hızlı, şeffaf ve güvenilir şekilde sonuçlandırmaktır.
İSTANBUL AVUKAT İLETİŞİM BİLGİLERİ
İstanbul Avukatı Fatma Türkan Kamış
Telefon 0532 685 61 40
Adres AC MOMENT PLAZA / Soğanlık Yeni Mah. Baltacı Mehmet Paşa Sk. B Blok Kat:18 D No:152, Kartal/İstanbul
Mail mimozahukuk@gmail.com
Hizmet Alanları Ceza, Boşanma, Kira, Gayrimenkul, İcra, Ticaret, Yabancılar, İş Hukuku
Avukata sor hattı için ➔ Tıklayın
Evlilikte borçlardan kaynaklanan riskleri azaltmak için eşlerin bilinçli hareket etmesi büyük önem taşır. Özellikle evlilik sözleşmesi yapılması, ortak hesap ve kredi işlemlerinde dikkatli olunması, kefillik konusunda temkinli davranılması ve boşanma sürecinde borçların ayrıntılı şekilde değerlendirilmesi ciddi hak kayıplarını önler. Borç ve haciz riski bulunan durumlarda mutlaka hukuki danışmanlık alınması gerekir.
Mimoza Hukuk Bürosu olarak, borçtan sorumluluk, icra takibi, haciz işlemleri ve aile bireylerinin borçlardan etkilenmesi konularında uygulamada en sık karşılaşılan uyuşmazlıkların temelinde, borçların kime ait olduğunun doğru tespit edilememesi yatmaktadır. Türk hukukunda esas olan, borçların kişisel sorumluluk ilkesine dayanmasıdır. Buna göre eşin kişisel borçları diğer eşi, anne babanın borçları çocukları, çocuğun borçları da ebeveynleri doğrudan bağlamaz. Ancak kefillik, ortak borç, aile giderleri, mal rejimi ve miras yoluyla borcun intikali gibi durumlar, bu genel kuralın istisnalarını oluşturur. Bu istisnalar göz ardı edildiğinde, eşin borcundan dolayı haciz, babanın borcunun çocuğu etkilemesi veya miras kalan borçlar nedeniyle haciz uygulanması gibi ciddi hak kayıpları ortaya çıkabilmektedir.
Bu nedenle borç ilişkilerinde, özellikle eşin borcundan dolayı haciz gelir mi, ölen kişinin borçları mirasçılara geçer mi, mirasın reddi ile borçtan kurtulmak mümkün mü ve aile bireylerinin maaşına haciz konulabilir mi gibi soruların her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir. Mimoza Hukuk Bürosu, icra ve iflas hukuku ile aile hukuku kesişiminde ortaya çıkan bu tür uyuşmazlıklarda; borcun niteliğinin belirlenmesi, icra takibine itiraz süreçlerinin yürütülmesi, haciz işlemlerine karşı hukuki yolların kullanılması ve miras kaynaklı borç risklerinin yönetilmesi konularında müvekkillerine kapsamlı hukuki destek sunmaktadır. Borç ve haciz risklerinin doğru yönetilmesi, hem aile birliğinin korunması hem de kişisel malvarlığının güvence altına alınması açısından hayati öneme sahiptir.