KAPORA İADESİ VE CAYMA PARASI NEDİR, NASIL GERİ ALINIR?

  1. Ana Sayfa
  2. KAPORA İADESİ VE CAYMA PARASI NEDİR, NASIL GERİ ALINIR?

KAPORA İADESİ VE CAYMA PARASI NEDİR, NASIL GERİ ALINIR?

KAPORA İADESİ VE CAYMA PARASI NEDİR ➔ NASIL GERİ ALINIR?

 

Kapora iadesi, gayrimenkul satışı, araç alım satımı, kira sözleşmeleri ve ticari işlemler gibi günlük hayatta sık karşılaşılan hukuki uyuşmazlıkların merkezinde yer alır. Birçok kişi kapora nedir, kapora geri alınır mı, cayma parası nasıl işler gibi kritik soruların cevabını merak eder. Türk Borçlar Kanunu’nun 177 ve 178. maddelerinde düzenlenen bağlanma parası (kapora) ile cayma parası arasındaki temel fark, kaporanın hangi koşullarda iade edileceğini belirler.

Taşınmaz satışlarında noter ve tapu şekil şartı, araç satışında noter zorunluluğu, kira sözleşmelerinde tarafların iradesi, ticari işletme devrinde yazılılık şartı gibi unsurlar; kaporanın hukuki niteliğini ve “sebepsiz zenginleşme” kapsamında geri alınabilirliğini doğrudan etkiler.

Kapora iadesi konusunda Yargıtay kararlarının da ortaya koyduğu üzere, kapora çoğu zaman bağlanma parası sayılır ve sözleşme geçersizse, taraflardan biri haksız şekilde caymışsa veya zarar ispatlanamamışsa iade edilir. Cayma parası kararlaştırılmış olsa bile bunun geçerli olabilmesi için sözleşmenin şekle uygun kurulması ve bu iradenin açıkça ortaya konulmuş olması gerekir. Bu nedenle konut satış kaporası, araç kaporası, kira kaporası veya işletme devri kaporası gibi farklı alanlarda yaşanan uyuşmazlıklar her zaman aynı sonuç doğurmaz; her olayın kendi dinamiğine ve sözleşmenin geçerliliğine göre değerlendirme yapılır. Bu makalede kapora nedir, kapora nasıl geri alınır, bağlanma parası ve cayma parası farkı, kapora iadesi şartları ve emsal Yargıtay kararları tüm yönleriyle açıklanmaktadır.

KAPORA VE CAYMA PARASI ARASINDAKİ TEMEL FARKLAR

 

Kapora, bir sözleşme kurulurken tarafların gerçekten anlaşmaya niyetli olduğunu göstermesi için verilen belirli bir tutardır ve Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesinde “bağlanma parası” olarak tanımlanır. TBK 177’ye göre aksi bir anlaşma veya yerel adet yoksa verilen kapora, sonradan ödenmesi gereken esas borçtan düşülür. Yani alıcı kapora verdiyse, sözleşme resmileştiğinde bu miktar toplam bedelden mahsup edilir.

Taraflar sözleşmede kaporanın hangi amaçla verildiğini açıkça belirtmediyse veya metinden anlaşılmıyorsa, hukuki karine gereği bu ödeme kapora olarak kabul edilir. Bunun aksini iddia eden taraf, iddiasını ispatla yükümlüdür.

Kapora ile cayma parası karıştırılmamalıdır. Cayma parası, sözleşmeden dönmek isteyen kişinin karşı tarafa bıraktığı bir bedeldir. Cayma parası verilen sözleşmelerde; parayı veren taraf caymak isterse ödediği tutarı bırakır, parayı alan taraf caymak isterse aldığı bedelin iki katını karşı tarafa ödeyerek sözleşmeden dönebilir.

Bu makalede “kapora iadesi”, “kapora nasıl geri alınır”, “cayma parası nedir”, “bağlanma parası nedir”, “araba satışında kapora iadesi”, “ev satışında kapora ne olur”, “kira için kapora iade edilir mi” gibi en çok aranan soruların tamamına ayrıntılı şekilde yer verilmektedir.

KAPORA NEDİR? (TBK MADDE 177)

 

Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesine göre sözleşme yapılırken verilen bir miktar para, cayma parası olarak değil, sözleşmenin gerçekten kurulduğuna dair bağlanma parası (kapora, pey akçesi) olarak kabul edilir.

Bu hükme göre kapora kural olarak:

 

  • ➔ Sözleşmenin kurulduğunu gösterir.
  • ➔ Asıl borçtan mahsup edilir.
  • ➔ Taraflar caydığında (haklı sebep yoksa) iade edilmesi gerekir.

BAĞLANMA PARASI (TBK 177) KAPSAMINDA VERİLEN PARA

 

Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesi açık biçimde, sözleşme yapılırken verilen paranın kural olarak cayma parası değil, sözleşmenin kurulduğunu ispat eden bağlanma parası olduğunu düzenler.

Taraflar aksini kararlaştırmadıkça bağlanma parası, ödenecek esas bedelden düşülür.

Bu nedenle:

 

  1. ➔ Kapora bağlanma parası olarak verildiyse, sözleşmeden dönülse bile alıcıya iade edilmesi gerekir.
  2. ➔ Ancak satıcı alıcıdan tazminat, cezai şart veya başka bir sebeple alacaklı hâle gelmişse kaporayı iade etmeme hakkına sahip olabilir.
  3. ➔ Aynı şekilde alıcının haksız şekilde sözleşmeden dönmesi ve satıcıyı zarara uğratması hâlinde, satıcı bu zararını kaporadan mahsup ederek iade etmeme yoluna gidebilir.

 

Burada önemli bir nokta vardır: Verilen paranın cayma parası olduğunu ispat yükü satıcıdadır, kapora verildiğini ispat yükü ise alıcıya aittir. Bu nedenle kapora ödemelerinde mutlaka makbuz alınması veya sözleşmede açık hüküm bulunması büyük önem taşır. Aksi halde “kapora geri alınır mı?” sorusu ispat zorluğu nedeniyle hak kaybına yol açabilir.

CAYMA PARASI (TBK 178) KAPSAMINDA VERİLEN PARA

 

TBK 178’e göre taraflar kaporanın “cayma parası” olduğunu açıkça kararlaştırmışsa:

 

  • ➔ Alıcı sözleşmeden cayarsa verdiği parayı geri alamaz.
  • ➔ Satıcı cayarsa aldığı iki katını alıcıya ödemek zorundadır.

 

Ancak taraflar bu amaçla ödeme yapmış olsalar bile, cayma parası niteliğinin mutlaka ispat edilebilir olması gerekir. İspatlanamadığı takdirde verilen para, kanun gereği bağlanma parası sayılır.

Örneğin bir ev kiralamak isteyen kişi, kira sözleşmesi yapılırken “cayma parası” olarak 2.000 TL ödeme yapmışsa, bu durumun sözleşmede açıkça yazılı olması gerekir. Aksi halde ödeme, bağlanma parası kabul edilerek iade edilebilir hâle gelir.

KAPORA MI? CAYMA PARASI MI?

 

Kapora iki farklı hukuki nitelik taşıyabilir:

 

➔ Bağlanma Parası (TBK 177)

 

  1. ➔ Asıl borçtan düşülür.
  2. ➔ Sözleşmenin kurulduğunu gösterir.
  3. ➔ Sözleşme feshedildiğinde iade edilir.
  4. ➔ Satıcı zarar görmüşse (örneğin alıcı haksız caymışsa) kaporanın bir kısmını zararı kadar tutabilir.
  5. ➔ İspat yükü: Kaporanın cayma parası olduğunu iddia eden satıcı bunu ispat etmek zorundadır.

 

➔ Cayma Parası (TBK 178)


“Cayma parası kararlaştırılmışsa, taraflardan her biri sözleşmeden cayabilir; parayı veren cayarsa verdiğini bırakır, alan cayarsa aldığının iki katını geri verir.”

Cayma parası niteliğinde bir para verilmişse:

 

  1. ➔ Alıcı cayarsa kaporayı geri alamaz.
  2. ➔ Satıcı cayarsa kaporanın iki katını iade eder
  3. ➔ Ancak bunun geçerli olabilmesi için: cayma parasının açıkça kararlaştırılması, sözleşmenin şekle uygun şekilde kurulmuş olması gerekir.

 

Gayrimenkul ve araç satışlarında bu şartlar sık sık sağlanmadığından, çoğu kapora hukuken bağlanma parası sayılır ve iade edilir.

KAPORA NASIL İADE ALINIR?

 

Kapora, hukuken geçersiz bir sözleşme varsa veya taraflardan biri yükümlülüğünü yerine getirmezse sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınabilir.Geri alma sürecinde; borçlunun temerrüdü, zaman aşımı süresi, faiz türü ve faiz başlangıç tarihi gibi ayrıntılar hak kaybı yaşanmaması için son derece önemlidir. Ayrıca kaporanın iadesinde hangi mahkemenin görevli ve yetkili olduğu da sürecin sağlıklı yürütülmesi açısından belirleyicidir.

Kapora iadesi üç durumda mümkündür:

 

  1. ➔ Sözleşme geçersizse (en çok görülen) : Noterde veya tapuda yapılması gereken bir sözleşme şekle aykırı kurulmuşsa geçersizdir. Bu durumda verilen kapora sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilir.
  2. ➔ Taraflardan biri haksız şekilde sözleşmeden dönerse : Haksız cayan taraf zararı karşılamak zorundadır; kapora iade edilir ancak satıcı zararını mahsup edebilir.
  3. ➔ Kapora bağlanma parası niteliğindeyse : Sözleşme sona erdiğinde bağlanma parası iade edilir.
  4. ➔ Örnek 1: Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi noterde yapılmadıkça geçersizdir. ➔ Bu tür geçersiz sözleşmeler nedeniyle gönderilen kapora her durumda iade edilir.
  5. ➔ Örnek 2 : Araç satışında noter dışında yapılan tüm sözleşmeler geçersizdir. ➔  Bu tür geçersiz sözleşmeler nedeniyle gönderilen kapora her durumda iade edilir.

ALICI CAYARSA KAPORA İADESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

 

Taşınmaz satın almak isteyen kişi, satış sözleşmesi yapılmadan önce kapora ödemişse ve bu ödeme bağlanma parası (kapora) olarak kararlaştırılmışsa, alıcının cayması halinde kaporanın iade edilmesi mümkündür. Ancak ödeme TBK 178 kapsamında cayma parası olarak nitelendirilmişse, alıcı sözleşmeden dönse bile kaporayı geri alamaz ve verdiği tutar karşı tarafta kalır.

Bu nedenle kaporanın iade edilip edilmeyeceği, tarafların iradesine, sözleşmede yapılan düzenlemeye, yerel adete ve ispat durumuna göre değişir.

KİRALAMA SÖZLEŞMELERİNDE KAPORA İADESİ

 

Kira sözleşmelerinde ödenen kapora, uygulamada genellikle sözleşmenin kurulduğunu gösteren bağlanma parası (kapora) niteliğindedir. Bu nedenle alıcının cayma parası gibi bir yükümlülüğü bulunmaz. Kiralama işlemi kurulmamışsa veya kiraya veren caymışsa kapora iade edilmek zorundadır.

Kapora iade edilmezse, TBK’da düzenlenen sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince alacak davası açılarak ödemenin geri alınması mümkündür. Özellikle “kapora iadesi”, “kirada kapora geri alınır mı”, “emlak kapora iadesi” gibi konular kira ilişkilerinde sıkça tartışma yaratmaktadır.

ARAÇ ALIM-SATIMINDA KAPORA GERİ ALINABİLİR Mİ?

 

Motorlu araçların mülkiyeti yalnızca noter huzurunda düzenlenen satış sözleşmesiyle geçebilir. Tarafların kendi aralarında yaptığı adi yazılı veya sözlü anlaşmalar, Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu gereği geçersizdir.

Bu nedenle noter onayı olmadan gönderilen kapora niteliğindeki paralar;

 

  1. ➔ Geçerli bir satış sözleşmesi kurulmadığından ve araflar arasında hukuken bağlayıcı bir borç ilişkisi oluşmadığından sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği geri istenebilir.
  2. Kısacası araç satışında kapora çoğu zaman iade edilir ve iade edilmemesi hukuka aykırıdır.

 

Motorlu taşıtların devri yalnızca noterde düzenlenen satış sözleşmesi ile mümkündür.

Bu nedenle:

 

  1. ➔ Telefonda, WhatsApp’ta, mesajla, sözlü olarak yapılan “anlaşma” geçersizdir.
  2. ➔ Yazılı olarak “kapora sözleşmesi” yapılsa bile şekle aykırı olduğu için hüküm doğurmaz.
  3. ➔ Noter olmadan gönderilen tüm kaporalar sebepsiz zenginleşme kapsamında iade edilir.

 

Araç alım-satımında kapora genel olarak iade edilir.

GAYRİMENKUL ALIM-SATIMINDA KAPORA İADESİ

 

Gayrimenkul devrine ilişkin sözleşmeler, Borçlar Kanunu gereği yalnızca noterde veya tapu müdürlüğünde yapılabilir. Bu nedenle tapu veya noter dışında yapılan kapora sözleşmeleri geçersizdir.

Bunun sonuçları şunlardır:

 

  1. ➔ Noterde veya tapuda düzenlenmemiş bir kapora sözleşmesi, cayma parası kararlaştırılmış olsa bile hukuken geçerlilik taşımaz.
  2. ➔ Alıcı, “gayrimenkul kapora iadesi” talebinde bulunabilir ve verdiği parayı sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında geri alabilir.
  3. ➔ Satıcı sözleşmeden vazgeçerse kaporanın iki katını ödeme zorunluluğu doğmaz, çünkü geçerli bir cayma parası ilişkisi kurulmamıştır.
  4. ➔ Taraflardan biri kapora dışında daha büyük bir zarara uğradığını kanıtlayabilirse, bu zararı ayrıca talep edebilir.
  5. ➔ Haklı bir sebep varsa (örneğin taşınmazın depremde yıkılması), ne tazminat ne de cayma parası gündeme gelir.

 

Son olarak, cayma parası niteliğindeki kapora, taraflar arasında geçerli bir sözleşme kurulmuşsa asıl borçtan mahsup edilebilir.

Gayrimenkul işlemleri, emlak kapora iadesi ve taşınmaz satış sözleşmesi süreçlerinde yaşanan uyuşmazlıklar büyük risk yaratabileceğinden, profesyonel hukuki destek almak önemlidir.

Gayrimenkul devrine yönelik sözleşmeler yalnızca tapu müdürlüğünde veya noterde yapılabilir. Tapu dışı yapılan yazılı anlaşmalar geçersiz sayılır. Bu nedenle;

 

  1. ➔ Noterde veya tapuda düzenlenmemiş bir kapora sözleşmesi bağlayıcı değildir.
  2. ➔ Cayma parası kararlaştırılmış olsa bile şekle aykırılık nedeniyle geçerlilik kazanmaz.
  3. ➔ Satıcı sözleşmeden dönse dahi kaporanın iki katını ödeme yükümlülüğü doğmaz.

 

Alıcı ise geçersiz sözleşme sebebiyle verdiği kaporayı her zaman geri talep edebilir. Eğer kapora nedeniyle satıcı daha büyük bir zarara uğramışsa, bu zararı ayrıca talep etme hakkı bulunmaktadır. Haklı sebeple cayma durumunda ise taraflardan hiçbiri tazminat ödemez.

Taşınmaz satışları: tapu müdürlüğünde ve noterde satış vaadi sözleşmesiyle yapılabilir.

Bunların dışında yapılan tüm “kapora sözleşmeleri” hukuken geçersizdir.

Bu nedenle:

 

  1. ➔ WhatsApp’tan fiyat konuşulması,
  2. ➔ Elden kapora verilmesi,
  3. ➔ Adi yazılı sözleşme düzenlenmesi

 

Konut satışını geçerli kılmaz.

 

Dolayısıyla sözleşme geçersiz olduğundan kapora iade edilir, satıcı kaporanın iki katını ödemez. 

Yargıtay’ın yüzlerce kararında yerleşik uygulama şudur: “Geçersiz sözleşmede herkes verdiğini geri alır.”

KİRA SÖZLEŞMESİNDE KAPORA İADESİ

 

Kira sözleşmeleri şekle bağlı değildir; sözlü olarak bile kurulabilir.

Bu nedenle:

 

  1. ➔ Kira için gönderilen kapora, TBK 177 gereğince bağlanma parasıdır (kaporadır).
  2. ➔ Cayma bedeli kararlaştırılmadıysa kapora iade edilir.

 

Sözleşmeden haksız cayan taraf diğer tarafın zararını ödemekle yükümlüdür; ancak kapora otomatik olarak yanmaz.

KAPORA İADESİNDE ZAMANAŞIMI (TBK 82)

 

Kapora iadesi talebi sebepsiz zenginleşmeye dayanıyorsa zamanaşımı:

 

  1. ➔ Öğrenme tarihinden itibaren 2 yıl,
  2. ➔ Her hâlükârda 10 yıl.

 

Bu süreler geçtikten sonra kaporanın geri istenmesi mümkün olmaz.

KAPORA İADESİNE İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI

 

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi – 2018/4534 Karar : Kaporanın hangi durumda bağlanma parası sayılacağı ve iade edilmesi gerektiğini açıkça belirtir. Ancak satıcının TBK 236 uyarınca uğradığı zararın kaporadan mahsup edilebileceği vurgulanır.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu – 2022/1147 Karar : Bu karara göre, cayma parasının geçerli olabilmesi için öncelikle sözleşmenin geçerli şekilde kurulmuş olması gerekir. Geçersiz sözleşmede cayma parasından söz edilemez ve alınan bedel sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi – 2021/11809 Karar : Düğün organizasyonu sözleşmesinde kapora iadesi tartışılırken, haksız şartlar ve işletmenin uğradığı gerçek zararlar değerlendirilmiştir. Kaporanın işletmenin zararıyla dengeli olması gerektiği, aksi durumda iadenin zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi – 2017/12263 Karar : Adi yazılı gayrimenkul satış sözleşmesi geçersizdir. Kapora sebepsiz zenginleşme kapsamında iade edilir.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi – 2017/6741 Karar : Kapora, aksi ispatlanamadıkça pey akçesidir. Cayma parası olduğu ispatlanamadığından iade edilmesi gerekir.

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi – 2017/263 Karar : Avans/kapora cayma parası niteliği taşımıyorsa veren taraf geri isteyebilir.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi – 2015/5935 Karar : Kapora iade edilmelidir; ancak alacaklı tarafın kanıtlanmış zararları mahsup edilebilir.

KAPORA İADESİ SÜRECİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUKUKİ NOKTALAR

 

Kapora iadesi taleplerinde başarı için aşağıdaki noktalar son derece önemlidir:

 

  1. ➔ Ödemenin kapora mı, cayma parası mı olduğunun doğru tespiti
  2. ➔ Sözleşmenin geçerli olup olmadığı
  3. ➔ Borçlunun temerrüt durumu
  4. ➔ Zaman aşımı süresi
  5. ➔ Doğacak zararın kapsamı
  6. ➔ Hangi mahkemenin görevli olduğu
  7. ➔ Faizin türü ve hangi tarihten itibaren işleyeceği

 

Tüm bu detaylar, alıcı veya satıcı açısından ciddi hak kayıplarına yol açabileceği için, taşınmaz satışları ve kapora iadesi konuları mutlaka dikkatli analiz edilmelidir. Özellikle ev satışı, araç satışı ve kira ilişkilerinde yüksek tutarlı kapora ödemeleri söz konusu olduğundan, kapora iadesi ve cayma parası uygulamaları doğru değerlendirilmediğinde mağduriyet yaşanabilir.

SÖZLEŞME GEÇERLİ İSE KAPORA İADESİ NASIL OLUR?

 

Geçerli bir sözleşme varsa ve kapora TBK 177 kapsamında bağlanma parası niteliğindeyse:

 

  1. ➔ Sözleşme feshedilince kapora iade edilir.
  2. ➔ Ancak kaporayı alan taraf zarara uğramışsa, bu zararı kaporadan mahsup edebilir.

 

Yargıtay uygulamasına göre: “kusurlu taraf, karşı tarafın zararını kaporadan karşılayabilir.”

KAPORA NASIL GÖNDERİLMELİDİR? (EN ÖNEMLİ NOKTA)

 

Kaporanın ileride iade edilmemesi isteniyorsa: açıklamaya mutlaka “CAYMA PARASI” yazılmalıdır.

Aksi takdirde kapora otomatik olarak bağlanma parası sayılır ve iade edilmek zorunda kalınır.

COVID-19 DÖNEMİNDE KAPORA İADESİ

 

COVID-19, TBK 138 kapsamında aşırı ifa güçlüğü hâlidir. Tarafların kusurundan kaynaklanmadığı için:

 

  1. ➔  Taraflar sözleşmeden dönerse kapora iade edilir.
  2. ➔ Zararlardan kimse sorumlu tutulamaz.

KONU HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR

 

1. Kapora nedir ve hukuki niteliği nedir?

Kapora, sözleşme yapılırken tarafların anlaşma niyetini gösteren ve çoğunlukla bağlanma parası niteliği taşıyan bir ön ödemedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesine göre verilen para aksi kararlaştırılmadıkça sözleşmenin yapıldığını ispat eden bağlanma parası sayılır. Bu nedenle kapora, çoğu durumda asıl borçtan düşülür ve sözleşme geçersizse veya taraflardan biri haksız şekilde cayarsa kapora iadesi mümkündür.

2. Kapora iadesi nasıl alınır?

Kapora iadesi, sözleşmenin geçersiz olması, şekil şartlarına uyulmaması, taraflardan birinin haksız şekilde sözleşmeden dönmesi veya kaporanın bağlanma parası niteliğinde olması hâlinde mümkündür. Özellikle taşınmaz ve araç satışlarında noter veya tapu şekil şartı yerine getirilmemişse sözleşme geçersiz sayılır ve kapora sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilir.

3. Bağlanma parası (Kapora) ile cayma parası arasındaki fark nedir?

Bağlanma parası, sözleşmenin yapıldığını gösterir ve genellikle asıl bedelden düşülür; sözleşme sona erdiğinde kapora iade edilir. Cayma parası ise taraflara sözleşmeden serbestçe dönme hakkı verir; alıcı cayarsa verdiği kaporayı geri alamaz, satıcı cayarsa iki katını ödemek zorundadır. Bu fark, kapora iadesi sürecinin sonucunu doğrudan etkiler.

4. Ev satışında verilen kapora iade edilir mi?

Konut satışları yalnızca tapu müdürlüğünde yapılabileceğinden, WhatsApp yazışması, elden ödeme veya adi yazılı sözleşme geçersizdir. Bu nedenle geçersiz sözleşme sebebiyle verilen konut satış kaporası, Yargıtay içtihatları ve TBK’nın sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği iade edilir.

5. Araç satışında kapora geri alınabilir mi?

Motorlu araçların satışı yalnızca noter huzurunda yapılan sözleşmeyle gerçekleştiği için, noter dışındaki her türlü anlaşma geçersizdir. Bu nedenle araç satışında gönderilen kapora çoğu zaman bağlanma parası sayılır ve geçerli bir sözleşme kurulmadığından kapora iadesi talep edilebilir.

6. Kira sözleşmesinde kapora geri alınır mı?

Kira sözleşmeleri şekle bağlı olmadığından sözlü olarak da kurulabilir; ancak kapora TBK 177 kapsamında bağlanma parası niteliğindedir. Cayma parası kararlaştırılmadıysa ve kiraya veren haksız şekilde sözleşmeden dönmüşse kapora iadesi mümkündür.

Kiracı haksız şekilde cayarsa doğan zararın kaporadan mahsup edilmesi gündeme gelebilir.

7. İşletme devri için ödenen kapora iade edilir mi?

Market, büfe, bar gibi işletmelerin devri yazılı şekle tabidir. Sözlü yapılan işletme devri vaatleri geçersiz olduğundan, bu kapsamda ödenen kapora sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınabilir. Yargıtay kararları da ticari işletme devrinde şekil şartına uyulmadığında kapora iadesini destekler.

8. Cayma parası olarak gönderilen kapora nasıl ispatlanır?

Kaporanın cayma parası olduğunu iddia eden taraf bunu makbuz, sözleşme maddesi veya banka açıklaması ile ispat etmek zorundadır. Açıklamada “cayma parası” yazmıyorsa ödeme kural olarak bağlanma parası kabul edilir. Bu nedenle kaporanın yanmaması veya iki katı sorumluluk doğmaması için nitelik mutlaka ispat edilebilir olmalıdır.

9. Tapusuz veya geçersiz sözleşmede kapora geri alınabilir mi?

Tapu müdürlüğünde yapılmayan taşınmaz satış sözleşmeleri geçersizdir. Bu durumda taraflar arasında hukuken geçerli bir borç ilişkisi kurulmadığı için yapılan tüm ödemeler, kapora dahil, sebepsiz zenginleşme kapsamında iade edilir. Yargıtay kararları bu konuda istikrarlıdır.

10. Haksız şekilde sözleşmeden cayan taraf kaporayı geri alabilir mi?

Haksız cayan taraf kaporayı tamamen geri alamayabilir; ancak satıcının zararı kaporadan mahsup edilebilir. Eğer zarar kaporadan düşükse bir kısmı iade edilir. Kaporanın tamamen yanması için sözleşmede açık bir cayma parası kaydı bulunmalıdır.

11. Satıcı haksız yere cayarsa kapora ne olur?

Satıcı haksız şekilde sözleşmeden dönerse kapora iade edilir. Eğer kapora cayma parası olarak kararlaştırılmışsa TBK 178 gereğince satıcı, alınan kaporanın iki katını ödemek zorundadır. Ancak taşınmaz ve araç satışında sözleşme geçersizse cayma parası hükümleri uygulanmaz.

12. Aşırı ifa güçlüğü veya mücbir sebep durumunda kapora iade edilir mi?

COVID-19 gibi beklenmeyen olaylar TBK 138 kapsamında aşırı ifa güçlüğü oluşturabilir. Bu durumda tarafların kusuru bulunmadığından sözleşmeden dönülürse kapora iadesi mümkündür. Bu ilke hem kira hem ticari sözleşmeler hem de hizmet sözleşmeleri için geçerlidir.

13. Kapora ne zaman istenir?

Kapora iadesi sözleşmenin geçersiz olduğunun öğrenildiği tarihten itibaren talep edilebilir. Ancak sebepsiz zenginleşme zamanaşımı gereği alacak hakkı 2 yıl içinde istenmezse hak düşebilir; her hâlükârda 10 yıllık süre sonunda kapora iade talebi zamanaşımına uğrar.

14. Kapora makbuzu almak zorunlu mudur?

Kapora makbuzu almak hukuken zorunlu değildir ancak ispat açısından hayati öneme sahiptir. Makbuzda “kapora”, “bağlanma parası” veya “cayma parası” açıklaması yapılmazsa ileride uyuşmazlık çıktığında taraf lehine ispat güçlüğü yaşanabilir.

15. Geçersiz sözleşmede cayma parası kararlaştırılmışsa ne olur?

Sözleşme geçersizse cayma parası hükmü de geçersizdir. Tapu dışında yapılan taşınmaz sözleşmesi veya noter dışında yapılan araç satışı anlaşmalarında “cayma parası” yazsa bile hüküm doğurmaz ve kapora iadesi zorunludur.

16. Satıcı kaporayı iade etmek zorunda olmadığını iddia ederse ne yapılır?

Satıcı kaporanın cayma parası olduğunu iddia ediyorsa bunu ispatlamakla yükümlüdür. Aksi ispatlanamadığında kapora bağlanma parası olur ve iade edilmesi gerekir. Bu durumda alıcı icra takibi başlatabilir veya dava açabilir.

17. Kapora bankadan gönderilmezse ispat zorlaşır mı?

Elden verilen kapora ispat açısından zorluk yaratır. Banka dekontu, açıklama bölümü, WhatsApp yazışmaları gibi deliller bulunmuyorsa taraf iddialarını kanıtlamakta sıkıntı yaşar. Bu nedenle kapora mutlaka banka üzerinden ve açıklamalı gönderilmelidir.

18. Kapora iadesi davasında hangi mahkeme yetkilidir?

Kapora iadesi genellikle borç ilişkisinden doğduğu için Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir. Taşınmaz satışıyla ilgili kapora uyuşmazlıkları ise sözleşmenin niteliğine ve talebin dayanağına göre değişmekle birlikte çoğunlukla genel görevli mahkemelerde görülür.

19. Alıcının kredi alamaması kaporanın iadesi için gerekçe olur mu?

Alıcının bankadan kredi alamaması tek başına haklı cayma sebebi sayılmaz; ancak satıcının kusuru (iskan yokluğu, ipotek, teknik eksiklik gibi) kredi alınmasını engelliyorsa kapora iadesi mümkündür. Yargıtay kararları bu konuda alıcı lehine yorum yapmaktadır.

20. Kapora iadesi için avukata başvurmak şart mıdır?

Kapora iadesi için avukat zorunlu değildir ancak süreç çoğu zaman teknik ve ispat gerektiren bir alandır. Özellikle gayrimenkul kaporası, araç kaporası ve ticari işletme devri gibi yüksek riskli işlemlerde Mimoza Hukuk Bürosu gibi uzman bir ekipten hukuki destek alınması hak kayıplarını önler ve süreci hızlandırır.

MİMOZA HUKUK BÜROSU OLARAK HUKUKİ HİZMETLERİMİZ

 

Mimoza Hukuk Bürosu olarak, kapora iadesi, cayma parası, taşınmaz satış sözleşmeleri, araç alım-satım uyuşmazlıkları, kira sözleşmesi kaporası ve ticari işletme devri gibi sözleşmesel süreçlerde ortaya çıkan tüm hukuki sorunlarda profesyonel destek sunuyoruz. Özellikle tapu ve noter şekil şartlarına uyulmadığı için geçersiz hale gelen sözleşmelerde kapora iadesi taleplerinin doğru bir şekilde yürütülmesi, Yargıtay içtihatlarının uygulanması ve sebepsiz zenginleşme hükümlerinin isabetli şekilde değerlendirilmesi büyük önem taşır. Mimoza Hukuk, bu süreçlerde müvekkillerine hem danışmanlık hem de etkin dava takibi sağlayarak hak kayıplarının önüne geçmeyi hedefler.

Gayrimenkul hukuku, ceza hukuku, boşanma, ticaret hukuku, yabancılar hukuku, iş hukuku ve icra hukuku alanlarında geniş bir uzmanlık yelpazesiyle çalışan büromuz, her müvekkil için detaylı bir değerlendirme yaparak somut olaya uygun strateji geliştirir. Mimoza Hukuk Bürosu, kapora iadesi davalarında olduğu gibi tüm hukuki süreçlerde müvekkillerinin yanında durur; hukuki sorunları pratik, güvenilir ve sonuç odaklı bir yaklaşımla çözüme kavuşturur. Profesyonel avukatlık hizmeti, doğru bilgiye ulaşmak ve en etkili hukuki sonuca ulaşmak için önemlidir.

İSTANBUL AVUKAT İLETİŞİM BİLGİLERİ

 

İstanbul Avukatı: Fatma Türkan Kamış
Telefon: 0532 685 61 40
Adres: AC MOMENT PLAZA / Soğanlık Yeni Mah. Baltacı Mehmet Paşa Sk. B Blok Kat:18 D NO:152, Kartal/İstanbul
Mail: mimozahukuk@gmail.com
Hizmet Alanları: Ceza, Boşanma, Kira, Gayrimenkul, İcra, Ticaret, Yabancılar, İş Hukuku
Avukata sor hattı için ➔ Tıklayın

SONUÇ

 

Kapora iadesi, cayma parası, gayrimenkul kapora uyuşmazlıkları, araç satışında kapora iadesi ve kira sözleşmesi kaporası gibi sıkça karşılaşılan konular, her somut olayda farklı hukuki sonuçlar doğurabilir. Mimoza Hukuk Bürosu olarak, kapora nedir ve hangi durumlarda geri alınır sorularına yalnızca mevzuat üzerinden değil, Yargıtay içtihatları, sözleşmenin geçerliliği ve tarafların kusur durumunu dikkate alan bütünsel bir perspektifle yaklaşıyoruz. Özellikle taşınmaz satış sözleşmelerinde şekil şartlarının ihlali, araç satışı için noter zorunluluğu, işletme devrinde yazılılık şartı ve kira ilişkisinde kaporanın hukuki niteliği gibi kritik noktalar, kapora iadesi taleplerinin sonucunu doğrudan etkilediğinden profesyonel hukuki destek büyük önem taşır.

Mimoza Hukuk Bürosu, kapora iadesi davaları, sebepsiz zenginleşme talepleri, tapu işlemleri, sözleşme feshi, ticari işletme devri ve kira uyuşmazlıklarında müvekkillerine hem stratejik danışmanlık hem de güçlü dava takibi hizmeti sunar. Amacımız, kapora iadesi sürecinde tarafların hak kaybına uğramasını engellemek, bağlanma parası ile cayma parası arasındaki hukuki farkların doğru değerlendirilmesini sağlamak ve her türlü kapora probleminde müvekkillerimizin en hızlı şekilde sonuca ulaşmasına yardımcı olmaktır. Kaporanın iadesi, sözleşmenin geçerliliği veya cayma bedeli konusunda profesyonel desteğe ihtiyaç duyduğunuzda, Mimoza Hukuk Bürosu uzman ekibiyle yanınızdadır.

 

➔ KAPORA HER DURUMDA YANMAZ – İADE ŞARTLARI AÇIKTIR

 

Kapora iadesi; 

 

  1. ➔ Sözleşmenin geçersizliği,
  2. ➔ Haksız cayma,
  3. ➔ Zararın oluşmaması,
  4. ➔  Bağlanma parası niteliği gibi durumlarda mümkündür.

 

Gayrimenkul, araç, kira ve ticari işlemlerin tamamında geçersiz sözleşme veya şekil eksikliği en kritik unsurdur. Mimoza Hukuk olarak kapora iadesi uyuşmazlıklarında profesyonel destek sunuyoruz.


WhatsApp
Hemen Ara